De tekst van deze inleiding is afkomstig uit de Technical language manual (technische taalgids) gepubliceerd door Jackson Neisse en Noelle Smith (1995). De tekst is enigszins aangepast en de spelling is is tevens overeenkomstig gemaakt aan die gebruikt in deze cursus. Neisse en Smith hebben ook een Engelse vertaling gegeven van de tekst. De vertaling van deze tekst wordt hieronder eerst gegeven. Daarna is een volledige transcriptie en vertaling opgenomen van de tekst.

• Vertaling
• Transcriptie Deel 1
• Transcriptie Deel 2

Aanpassingen zijn schuingedrukt

Deel 1

In het hete seizoen, wanneer het werkelijk heet is, starten we met het zaaiklaarmaken van de de velden. We verbranden de gierststengels, we vegen het veld en we prepareren de velden werkelijk goed. We werken met hakken om de stoppels te verwijderen. Dan wachten we op regen.

God zij geloofd. Als God ons geluk geeft, krijgen we de eerste regen. Als we regen krijgen, gaan we naar de velden om te zien of het genoeg was. Als het een hand diep reikt, starten we met zaaien.

Er zijn sommigen die zelfs als het niet geregend heeft toch zaaien. Maar zoiets is een gok. Ik zelf wacht op de eerste regen. Als het genoeg is, dan zaai ik.

De dag dat we gaan zaaien, ga ik naar de velden met mijn vrouw, Haoua, en onze kinderen. Ik maak de gaten met een kalma^[1] zij volgen vlak achter mij. Met de hand werpen zij drie vingers gierstzaad in het gat en dan bedekken ze het gat met zand met hun voet. Wij zaaien op deze manier tot het hele veld is gezaaid.

^[1] niet vertaald, maar  betekent "hak"

Deel 2

Als God toestemt, dan ontkiemt de gierst na drie of vier dagen. Ze noemen dit "pollengierst". Soms als de regen niet vroeg komt, als de regens lang uitblijven, dan gaan de mensen naar de moskee om te bidden tot God om regen te brengen. Zij vragen om Gods zegen in een gebesdienst.

Geudrende het regenseizoen werkt iedereen. In de ochtend, nadat we gebeden en ontbeten hebben, ga ik naar de velden met mijn zoons, Bachirou en Himu. We werken tot aan de middag.

Mijn vrouw, Haoua, en onze dochter, Binta, brengen ons altijd donu^[2] om 12 uur. Ons veld is ver van het dorp. het is drie kilometer van Bongu Jinde. Daarom zeggen we het regenseizoen de periode is van het grote werk.

Er zijn twee soorten gierst. Er is hayni cire ^[3]. Het groeit snel, in 75 tot 100 dagen. En sumno ^[3] het groeit niet snel maar het geeft veel gierst. Het duurt 120-180 dagen voor het een aar heeft. Hayni cire heeft meer haartjes op zijn bladen.

^[2] niet vertaald, maar betekent "pap", made of millet and (goat) milk.
[3] niet vertaald, voor bespreking zie opmerking [d] hieronder bij de transcriptie van Deel 2.

Terug

Abdous verhaal (transcriptie)

Deel 1

<oas> = werkwoordpartikel onvoltooide actie, aantonende wijs, stellende trap
<oao> = werkwoordpartikel voor onvoltooide actie, aantonende wijs, onkennende vorm
<aw> = werkwoordpartikel voor aanvoegende wijs of de vertellende vorm

Terug

Abdous verhaal (transcriptie)

Deel 2

{..} = onbekend
{eten} = onzeker
<vas> = werkwoordpartikel voltooide actie, aantonende wijs, stellende trap
<oas> = werkwoordpartikel onvoltooide actie, aantonende wijs, stellende trap
<oan> = werkwoordpartikel voor onvoltooide actie, aantonende wijs, onkennende vorm
<dvp> = werkwoordpartikel onvoltooide actie (duurvorm), aantonende wijs, stellende trap
<aw> = werkwoordpartikel voor aanvoegende wijs of de vertellende vorm

 

Djerma	Nederlands
Nda Irikoy ma yedda, hayni [1]  ga zay jirbi hinza ga koy itaci [2] banda.	als / god / <aw> / goedkeuren / , / gierst / <oas> / ontkiemen / dag / drie / en / gaan [a] / vier / na /  .
I ga n' a se hayni [1] buzugu.	zij / <oas> / noemen / het / gierst / in pollen groeiend / .
Hatta-hatta nda haro si tar ga ka, nda a ga gay [3] gumo, kwaara borey kulu ga koy jingara do [4] ga jingar Irikoy se a ma kande hari.	soms / als / water / <oao> / snel doen / en / komen / , / als / het / <oas> / ophouden / heel erg / , / dorp / (de) mensen / allen / <oas> / gaan naar / (de) moskee / bij / en / bidden / god / tot / hij / <sm> / brengt / water / .
I ga te alfatiya [5] Irikoy se a ma kande hari.	zij / <oas> / doen / gebed [b] / god / tot / hij / <aw> / brengt / water / .
Kaydiya [6] waate, borey kulu pat ga goy.	(het) regenseizoen / periode / , / (de) mensen / allen / compleet / <oas> / werken / .
Susubey alcirikaaray [7] banda ay ga koy fari nda ay izey, Bachirou nda Himu.	ochtend / ontbijt / na / I / <oas> / gaan naar / veld / met / mijn / zoons [c] / , / Bachirou / en / Himu / .
Iri ga goy kala alula to.	wij / <oas> / werken / tot / de middag / bereiken / .
Ay wande, Haoua, nda ay izo Binta ga kand' iri se donu kan zaaro to.	mijn / vrouw / , / Haoua / , / en / mijn / dochter [c] /  Binta /  <oas> / brengen / ons / naar / pap / als / 12 uur / bereiken / .
Iri fari si kala kilometter hinza nda Bongu Jinde.	ons / veld / <oao> / tot / kilometer / drie / met / Bongu Jinde / .
A ga moru [8].	het / is / ver / .
Wodin se iri ga ne: kadiya [5] goy beri [9] lookaci [10] no.	dat / voor / we / <oas> / zeggen / : / (het) regenseizoen / werken / groot / moment / het is / .
Hayni [1] dumi hinka go no.	gierst / soort / twee / zijn / daar / .
Hayni [1] cire go no.	gierst / cire [d] / is / daar / .
A ga tar ga beri [9] jirbi 75 ga koy jirbi 100 ra.	het / <oas> / snel doen / en / is groot / dag / 75 / en / <oas> / gaan [a] / dag / 100 / in / .
Nda afo [11] koyne: sumno.	als / een / opnieuw / : / sumno [e] / .
A si tar ga beri [9] amma a ga te hayni [1] ibobo [12].	het / <oao> / snel doen / en / is groot / maar / het / <oas> / doen / gierst / veel / .
A si te kala jirbi 120 ga koy 180 kala a ma hay.	het / <oao> / doen / tot / dag / 120 / en / <oas> /  gaan [a] / 180 / tot / het / <sm> / voortbrengen [f] / .
Hayni [1] cire [13] koptey gonda hamni bobo [12] i ga.	gierst / cire [d] / (de) bladeren / hebben / haar / veel / hen / op / .
Spelling in de handleiding	opmerkingen:
[1] heyni [2] itaachi [3] gayi [4] jingarado [5] alfatia [6] kaydea [7] archirkaray       [8] mooru [9] beeri [10] lokatchi [11] a fo [12] (i)boobo [13] cerey	[a] ga koy = tot (en met) (letterlijk: en gaan) [b] te alfatiya = bidden (letterlijk: een gebed doen) [c] ize betekent kinf, zowel zoon als dochter, om het precies te zeggen kunt u respectievelijk  ize alboro of ize way gebruiken. [d] twee namen worden gebruikt in de tekst, cire en cirey; cire betekent letterlijk : beneden, onder; Bornand geeft als vertalingsvoorbeeld "eenvoudig" (cire bannya: eenvoudige gevangene of eenvoudige slaaf); cirey betekent rood. [e] onvertaalbaar [f] hay : vruchten voortbrengen, werpen [van jong], bevallen

Terug